czwartek, 20 maja 2010

Słonecznica owsianka

Słonecznica owsianka (Leucaspius delineatus). Zamieszkuje ona płytkie, stojące lub wolno płynące wody południowo-wschodniej i środkowej Europy oraz Azji. Dorasta ona do 5—8 cm. Samiec różni się od samicy smuklejszą budową, poza tym w okresie tarła występują u niego liczne brodawki. Słonecznica jest to ryba mało wymagająca, spokojna, ruchliwa, łatwa do hodowli. Może być trzymana zarówno pojedynczo, jak i w większych grupkach. Akwarium, o pojemności od 20 do 50 1. musi być gęsto obsadzone rośli¬nami. Temperatura wody — do 22° (ryby akwariowe ta doskonale znosi temperaturę pokojową). Napowietrzanie wody w akwarium nie jest konieczne. Dorosłe słonecznice żywi się planktonem, innymi drobnymi zwierzętami wodnymi oraz glonami. Rozpłód przeprowadza się w akwariach, w których temperatura wody powinna wynosić. 20—22°. Obsadę zbiornika hodowlanego stanowi 1 para. Samica składa 80—150 jaj, które przykleja spiralnie dookoła łodyżek oraz liści roślin wodnych. Po złożeniu ikry samicę należy odłowić ze zbiornika rozpłodowego. Młode wykluwają się po 7—8 dniach; w stadium larwalnym wiszą one przez kilka dni przyczepione do roślin i ścian akwarium, zanim zaczną pływać w poszukiwaniu pokarmu. Narybek żywi się początkowo wymoczkami, akwarystyka a następnie drobnym planktonem, szczególnie larwami oczlików.

wtorek, 18 maja 2010

Różanka pospolita

Różanka pospolita (Rhodeus amarus). Zasiedla ona wody stojące lub wolno płynące, stawy, rozlewiska i łachy w Europie środkowej oraz wschodniej Azji (dorzecze Amuru). Dorasta ona do 7—8 cm. Samiec jest w okresie tarła jaskrawiej ubarwiony; jego łuski i płetwy przybierają barwę różową lub czerwoną. Samica pozostaje zielonkawo srebrzysta, przy czym wykształca się u niej długie pokładełko. Jest to ruchliwa łagodna rybka, która może być trzymana wspólnie z innymi. Różanka wymaga akwarium o pojemności od 20 do 50l. Powinno ono być dość gęsto obsadzone roślinami i ustawione w słonecznym miejscu. Temperatura wody — do 22°; w okresie letnim wskazane jest napowietrzanie wody. Pokarm różanki stanowi zarówno plankton, jak i inne drobne zwierzęta oraz rośliny. Rozpłód możliwy jest do przeprowadzenia tylko w obecności małż, które umieszcza się w akwarium dopiero w okresie poprzedzającym tarło, tj. wczesną wiosną. Obsadę rozpłodową zbiornika może stanowić, zależnie od jego wielkości, 1 lub kilka par. Samica składa jaja, zapłodnione następnie przez samca, do jamy skrzelowej (poprzez syfon oddechowy) małża, zwykle po kilka sztuk na raz. Ogółem składa ich od 30 do 40 sztuk. Rozwój zarodkowy różanki i rozwój narybku odbywa się w jamie skrzelowej małża, którą młode różanki opuszczają dopiero po 4—5 tygodniach. Należy wówczas odłowić tarlaki z akwaria, aby zapewnić narybkowi spokój. Za pożywienie młodych rybek służą glony i drobny plankton.

Razbora klinowa

Razbora klinowa (Rasbora heteromorphd). Gatunek ten zamieszkuje gęsto zarosłe, wolno płynące wody południowo-wschodniej Azji, m. in. Sumatry i półwyspu Malajskiego. Do Europy sprowadzono ją po raz pierwszy w 1906 r. Razbora klinowa dorasta do 4 cm. Samiec jest smuklejszy i jaskrawiej ubarwiony, płetwę brzuszną ma klinowato wydłużoną.

Jest to ryba akwariowe bardzo ruchliwa i zgodnie współżyjąca z innymi gatunkami. Akwarium pożądane o pojemności od 20 do 50 1, ustawione w słonecznym miejscu; woda, o temp. 22—26° (razbora znosi dobrze i nieco chłodniejszą), lekko kwaśna (pH — 5,5—6,5), o twardości niższej od 3° DH. Za pokarm służy plankton żywy i suszony. Rozpłód przeprowadza się w zbiornikach o pojemności 10 1, napełnionych miękką wodą o temp. 26—28°. Na tarlaki wybiera się 1 starszego samca i 1 młodą samicę. Podłoże — z dobrze wygotowanego piasku; w środku, w doniczce torfowej umieszcza się kryptokorynę. Jaja składane są w partiach po 3—5 sztuk na spodniej stronie liści. Po ich złożeniu tarlaki należy usunąć, a zbiornik zaciemnić na 6 dni. Larwy wykluwają się po 36 godzinach, a po 4—5 dalszych dniach narybek zaczyna już pływać. Początkowo podaje się młodym rybkom najdrobniejszy plankton lub larwy oczlików, następnie przechodzi się na dowolny pokarm żywy lub suchy plankton.

czwartek, 13 maja 2010

Kardynałek chiński

Kardynałek chiński (Tanichthys albonubes). Zamieszkuje on górskie strumienie południowo-wschodnich Chin, głównie okolic Kantonu. Do Europy po raz pierwszy sprowadzono go w 1938 r. Kardynałek dorasta do 4 cm. Samiec jest smuklejszy i jaskrawiej ubarwiony, ma również większe płetwy (grzbietową i odbytową) niż samica, a płetwy piersiowe są u niego lekko zaczerwienione inne pomocne strony ryby akwariowe.

Jest to ryba ruchliwa, spokojna 1 mało wymagająca. Odpowiednie dla tego gatunku są akwaria o pojemności 20—50 1. Temperatura wody — 18—22°. Przejściowo kardynałek wytrzymuje nawet temperaturę w pobliżu 0°. Można go żywić pokarmem żywym i suchym. Najchętniej zjada oczliki i wazonkowce. Rozpłód przeprowadza się w akwariach ze żwirowatym podłożem, gęsto obsadzonych roślinami i z wodą o temp. 20—22°.

Przeznaczone do rozpłodu 2 samce i 1 samicę należy przed tarłem rozłączyć na pewien czas; po ponownym połączeniu szybko dochodzi do tarła. Ogółem samica składa wśród roślin 30—100 jaj. Po ich złożeniu tarlaki należy zabrać. Wyląg następuje po 2—5 dniach. Narybek jest wrażliwy na zmianę wody, nie znosi również częstego wyławiania. Początkowo młode rybki karmi się wymoczkami, drobnym planktonem i oczlikami lub roztartym gotowanym żółtkiem, przechodząc stopniowo na większy pokarm.
Karaś złoty [2/2]

Karaś złoty [2/2]

Złote rybki mogą być trzymane w stosunkowo wysokich akwariach o pojemności ponad 100 1, obsadzonych silnie zakorzeniającymi się roślinami lub ze znaczną ilością roślin pływających, np. moczarki. Ryby akwariowe te nie są wrażliwe na niską temperaturę wody (wytrzymują nawet +4°); najlepiej chowają się przy temp. 14—20° (welony i teleskopy wymagają około 18°).

Akwarium musi być dobrze napowietrzane. Pewne obniżenie temperatury wody w okresie zimowym zapewnia pomyślniejsze przezimowanie ryb. Karasie złote i wszystkie ich odmiany żywi się rozwielitkami i innym dużym planktonem, larwami komarów a także rozdrobnionymi dżdżownicami. Pokarm suchy może być skarmiany tylko w niewielkich ilościach. Rozpłód przeprowadza się w stosunkowo dużych zbiornikach, dobrze obsadzonych roślinami o miękkich liściach. Poziom wody, świeżej i możliwie czystej, pożądany dość niski, temperatura wody — 20—24°. Podłoże powinien stanowić dobrze przemyty, gruboziarnisty piasek. Na obsadę rozpłodową przeznacza się 2—3 samce i 1 samicę, która składa wcześnie rano na liściach i pędach roślin od 500 do paru tysięcy jaj. Po skończonym tarle ryby odławia się. Wyląg następuje po 3—6 dniach, a po dalszych 2 dniach narybek zaczyna przyjmować pokarm. Żywi się je początkowo wymoczkami, oczlikami oraz sproszkowanym żółtkiem, później drobniejszym i większym planktonem. Młode rybki dopiero po 8—12 miesiącach uzyskują kolory i kształty ryb dorosłych.

Karaś złoty [1/2]

Karaś złoty [1/2]

Karaś złoty (Carassius auratuś). Jest to pospolicie znana „złota rybka", którą uzyskano na Dalekim Wschodzie (Chiny, Japonia, Korea) w wyniku długotrwałej hodowli i selekcji złocistych form karasia srebrzystego. Na wolności oczywiście nie występuje. Karaś srebrzysty natomiast występuje w nizinnych wodach śródlądowych, stojących i wolno płynących środkowej i wschodniej Europy oraz Azji z wyjątkiem części południowej. (W Polsce występują tylko samice tego gatunku). Do Europy złotą rybkę sprowadzono po raz pierwszy w 1611 r inne pomocne strony ryby akwariowe.

Obecnie zwykłe karasie złote spotyka się w hodowli akwariowej dość rzadko, natomiast bardziej pospolite są odmiany, odznaczające się bądź to odmiennym ubarwieniem (czerwonozłote, plamiste, białe, złoto-czarne), bądź interesującymi kształtami ciała. Spośród znanych około 90 odmian najpopularniejsze są: welon, teleskop, kometa, nimfa i ryba-jajo. U teleskopów płetwy są najczęściej krótkie; cechą charakterystyczną są oczy osadzone na silnie wypukłych guzkach; ubarwienie z reguły niebieskozielone lub złociste. Istnieją również tzw. welonoteleskopy, o wydłużonych płetwach.

 U komet płetwa ogonowa jest silnie wydłużona, jednak nierozdwojona. U nimf kształt ciała jest jajowaty, a płetwy silnie wydłużone. Wreszcie u odmiany nazwanej rybą jajem charakterystyczny jest jajowaty kształt tułowia oraz brak płetwy grzbietowej. Karaś złoty osiąga 15—30 cm długości. Samiec jest smuklejszy od samicy. W okresie poprzedzającym tarło pokrywy skrzelowe samców pokrywają się drobnymi, białymi brodawkami. U samic odbyt jest wtedy wypukły, a brzuch silnie uwypuklony. Karaś złoty jest rybą spokojną, żeruje jednak najchętniej tuż przy dnie ryjąc w podłożu akwarystyka.

Karaś złoty [2/2]

Danio pręgowany

Danio pręgowany (Br achy danio rerió). Zamieszkuje on rzeki i stawy wschodniej części półwyspu Indyjskiego. Do Europy sprowadzony został po raz pierwszy w 1905 r. Osiąga on 4—5 cm długości. Samiec jest nieco smuklejszy od samicy; w jego ubarwieniu jest więcej złotej barwy. Danio jest rybką bardzo ruchliwą, żyjącą zgodnie w stadzie, mało wymagającą. Chowa się dobrze w dużych gromadach, liczących np. ponad 20 sztuk inne pomocne strony ryby akwariowe. Danio powinien być trzymany w zbiornikach o pojemności 20—50 1, w wodzie czystej, o temp. 20—23°, w miejscu silnie nasłonecznionym. Rośliny sadzi się przy ścianach akwaria.

Za pożywienie może służyć pokarm żywy (np. plankton — rozwielitki, oczliki itp.), jak i suchy. Rozpłód w warunkach niewoli jest łatwy. Zbiornik rozpłodowy wypełnia się czystą wodą (temp. 24'—25°), a podłoże (drobne kamyki) przykrywa gęsto roślinami, zwłaszcza przy ścianach. Obsadę tarłową stanowią 2—3 samce i 1 samica. Tarło odbywa się przeważnie w godzinach rannych. Samica składa do 1000 jaj, rozrzuconych w partiach po 3—8 sztuk. Tarlaki po złożeniu ikry należy usunąć, a akwarium zaciemnić.

Młode wylęgają się po 3—4 dniach, a po dalszych 1—2 dniach zaczynają pływać w poszukiwaniu pokarmu. Pierwszy pokarm narybku stanowią wymoczki a także roztarte gotowane żółtko lub larwy oczlików, które stopniowo zastępuje się drobnym planktonem i siekanymi zwierzętami wodnymi.

Karaś złoty [1/2]

Brzanka sumatrzańska

Brzanka sumatrzańska (Puntius tetrazona). Zasiedla ona gromadnie rzeki i strumienie Sumatry oraz Borneo i Syjamu. Do Europy po raz pierwszy sprowadzono ją w 1935 r. Samica dorasta do 7 cm długości, samiec jest nieco mniejszy, smuklejszy i jaskrawiej ubarwiony. Jest to rybki bardzo ruchliwa. Wymaga ona zbiorników o pojemności od 20 do 80 1, obsadzonych dość gęsto roślinami, ale z pozostawionym miejscem do pływania. Pożądana temperatura wody — 20—24°; wskazana jest częsta częściowa wymiana wody, która powinna być czysta, uboga w związki wapnia i niechlorowana.

Pożywienie brzanki sumatrzanskiej stanowi zarówno pokarm żywy, jak i suchy, ponadto glony akwarystyka. Rozpłód brzanki i wychów narybku nie przedstawiają dużych trudności. Obsada zbiornika hodowlanego — 1 samiec i 1 samica, woda — dość miękka, o temp. 24—26°, konieczne jest przy tym dość gęste obsadzenie akwarium roślinami i wyłożenie dna mchem wodnym lub innymi miękkimi roślinami. Tarło odbywa się w okresie wiosennym i może powtarzać się co 10 dni; trwa ono około 2 godzin, po czym parę należy odłowić, aby nie zjadła ikry.

Samica składa jaja pomiędzy roślinami na podłożu; po 2 dniach wykluwają się larwy, po dalszych 6 dniach narybek zaczyna już pływać w poszukiwaniu pożywienia. Karmi się początkowo wymoczkami, następnie drobnym planktonem.

Brzanka różowa

Brzanka różowa (Puntius conchonius). Zasiedla ona wolno płynące i stojące wody północnych obszarów półwyspu Indyjskiego. Do Europy po raz pierwszy sprowadzono ją w 1903 r. W akwariach osiąga długość 8 cm, na wolności — niekiedy do 14 cm. Samiec ma bardziej różowe zabarwienie, w okresie tarła przybiera kolor intensywnie czerwony; jego płetwy grzbietowa i odbytowa są czarno obramowane. Brzanka jest bardzo ruchliwa, zgodnie żyjąca w dużych gromadach i stosunkowo mało wymagająca; może być trzymana razem z innymi gatunkami inne pomocne strony ryby akwariowe.

Akwaria dla tego gatunku, 20—80-litrowe, o niskim poziomie wody, podłożu ciemnym, powinny być obficie obsadzone roślinami. Minimalna temperatura wody—12—15°, optymalna — 20—22°, pH —7—8. Brzanka może być trzymana w warunkach pokojowych w nieogrzewanych akwariach. Lubi czystą wodę i słońce. Można ją żywić drobnymi zwierzętami, glonami oraz pokarmem suchym. Brzanka rybki przystępuje do tarła kilka razy w roku. Zbiornik rozpłodowy, dla 2 samców i 1 samicy, powinien mieć ciemne podłoże z dużymi kamieniami i roślinami; poziom wody 15 cm, temp.

23-—24°. Samica składa, zwykle rano 500—800 jaj, po 20—30 sztuk, rozrzuconych wśród roślin. Tarlaki należy potem usunąć, aby nie zjadały ikry. Wyląg następuje po 24—36 godz., a po 5 dniach młode zaczynają szukać pożywienia, na które powinien się składać początkowo najdrobniejszy żywy pokarm (m. im. larwy oczlików), później stopniowo coraz większy. Dojrzałość płciową osiągają one po 8-12 miesiącach.

Karpiowate (Cyprlnldae)

Rodzina karpiowatych jest najliczniejsza wśród ryb kostnoszkieletowych, gdyż obejmuje ona około 1400 gatunków, różnej wielkości, od drobnych aż do wielkości karpia. Ciało ryb karpiowatych jest tylko słabo bocznie spłaszczone. Płetwa grzbietowa — zawsze pojedyncza, płetwy tłuszczowej brak inne pomocne strony ryby akwariowe.

Pysk — mniej lub więcej wysuwalny, jama ustna bezzębna, głowa naga (bez łusek), niekiedy opatrzona wąsami, cały tułów natomiast dość równomiernie pokryty łuskami. W ubarwieniu czy kształcie ciała samic i samców zachodzą tylko minimalne różnice. Karpiowate zasiedlają wyłącznie wody słodkie, jedne gatunki żyją w wodach bystro płynących, inne w stawach i jeziorach. Pokarm ich stanowią rośliny i plankton. Samice składają ikrę na roślinach lub luzem. Gatunki z tej rodziny występują w wodach Europy, Ameryki Północnej i Środkowej, Azji i Afryki.

Liczne z nich trzymane są w akwariach ze względu na piękne ubarwienie i stosunkowo łatwą hodowlę. Wymagania co do składu wody i jej temperatury są różne u rozmaitych gatunków tej rodziny. Nie są one zbyt wymagające co do pokarmu i hodowla ich nie stwarza dużych trudności. Są to ryby towarzyskie, nadające się do trzymania w większych ilościach, nawet łącznie z innymi gatunkami. Ich ujemną cechą jest rycie w podłożu. Niektóre gatunki afrykańskie odznaczają się odmienną biologią rozrodu są bowiem w przeciwieństwie do pozostałych ryb tej rodziny żyworodne.

Żałobniczka czarna

Żałobniczka czarna (Gymnocorymbus ternetzi). Ryba ta, znana również pod nazwą „czarnej tetry", należy do najczęściej hodowanych przez amatorów. Zasiedla ona rzeki wolno płynące i stawy północnego Paragwaju, Boliwii i wybrzeży Brazylii.

Do Europy sprowadzono ją po raz pierwszy w 1935 r. Jest, to rybka dorastająca do 6 cm, bardzo ruchliwa i żyjąca w zgodzie z innymi rybami. Samiec jest nieco mniejszy od samicy i ma bardziej intensywne ubarwienie płetwy ogonowej samica ma bardziej zaokrąglony brzuch. Żałobniczka może być trzymana w akwariach o pojemności od 20 do 50 1, ustawionych w słonecznym miejscu i z niezbyt dużą ilością roślin.

Woda powinna być czysta, o temperaturze 23—25°. Ryby dorosłe mogą otrzymywać pokarm żywy, zwłaszcza rozwielitki i wazonkowce, oraz suszony inne strony ryby akwariowe. Rozpłód ryb i wychów narybku jest łatwy. Temperatura wody w zbiornikach rozpłodowych powinna wynosić 25—28°, rośliny wodne sadzi się dość gęsto, a obsadę tarłową stanowią 2 samce i 1 samica. Tarło ma miejsce zwykle wkrótce po zestawieniu par. Samica składa 600—1500 jaj, z których młode wykluwają się po 24 godzinach. Po złożeniu ikry należy tarlaki usunąć, aby zapobiec jej zniszczeniu. Po 3—4 dniach narybek zaczyna pływać i przyjmować zadany pokarm. Młode rybki odżywia się delikatnym planktonem, szczególnie drobnymi oczlikami. Wyrastający narybek należy zaliczyć do szczególnie wdzięcznych mieszkańców akwarium.

środa, 12 maja 2010

Żałobniczka czarna

Żałobniczka czarna {Gymnocorymbus ternetzi). Ryba ta, znana również pod nazwą „czarnej tetry", należy do najczęściej hodowanych przez amatorów. Zasiedla ona rzeki wolno płynące i stawy północnego Paragwaju, Boliwii i wybrzeży Brazylii. Do Europy sprowadzono ją po raz pierwszy w 1935 r. Jest, to rybka dorastająca do 6 cm, bardzo ruchliwa i żyjąca w zgodzie z innymi rybami. Samiec jest nieco mniejszy od samicy i ma bardziej intensywne ubarwienie płetwy ogonowej samica ma bardziej zaokrąglony brzuch.

Żałobniczka może być trzymana w akwariach o pojemności od 20 do 50l, ustawionych w słonecznym miejscu i z niezbyt dużą ilością roślin. Woda powinna być czysta, o temperaturze 23—25°. Ryby akwariowe dorosłe mogą otrzymywać pokarm żywy, zwłaszcza rozwielitki i wazonkowce, oraz suszony.

Rozpłód ryb i wychów narybku jest łatwy. Temperatura wody w zbiornikach rozpłodowych powinna wynosić 25—28°, rośliny wodne sadzi się dość gęsto, a obsadę tarłową stanowią 2 samce i 1 samica. Tarło ma miejsce zwykle wkrótce po zestawieniu par. Samica składa 600—1500 jaj, z których młode wykluwają się po 24 godzinach. Po złożeniu ikry należy tarlaki usunąć, aby zapobiec jej zniszczeniu. Po 3—4 dniach narybek zaczyna pływać i przyjmować zadany pokarm. Młode rybki odżywia się delikatnym planktonem, szczególnie drobnymi oczlikami. Wyrastający narybek należy zaliczyć do szczególnie wdzięcznych mieszkańców akwarium.

poniedziałek, 10 maja 2010

Zwinnik nadobny

Zwinnik nadobny (Hemigrammus pulcher). Nazwa polska pochodzi od interesującego, zmiennego ubarwienia, zależnego od oświetlenia akwarium. Gatunek ten ryby akwariowe zasiedla gromadnie wody dorzecza górnego biegu Amazonki. Do Europy sprowadzony w 1938 r.

Jest to ryba bardzo ruchliwa, ale zgodna w stadzie. Samica dorasta do 5 cm; samiec jest nieco mniejszy i smuklejszy, a jego ubarwienie jaskrawsze. Pęcherz pławny, wyraźnie przeświecający u samca, u samicy jest tylko częściowo widoczny. Do chowu tej ryby nadają się zbiorniki 30—50 litrowe, z ciemnym podłożem, dobrze obsadzone roślinami, o temperaturze wody 23—26°. Za pożywienie może służyć pokarm żywy i suszony.

Rozmnażanie w warunkach akwariowych jest dość trudne. Zbiornik rozpłodowy, o pojemności 30 1, musi być bardzo czysto utrzymany. Woda, o temp. 26—28°, powinna być niezbyt twarda i kryształowo czysta, ponadto — lekko zakwaszona. Obsadę tarłową stanowią 2 samce i 1 samica. Po dość gwałtownie przebiegających zalotach samica składa 400—600 jaj. Trzeba wówczas tarlaki odłowić, a akwarium zaciemnić aż do wyklucia się larw, co z reguły następuje po 24 godzinach. Młode zaczynają pobierać pokarm dopiero po 4 dniach. Są one bardzo małe i trudne do wychowu, podczas którego zwykle znaczna ich część ginie. Żywi się je początkowo wymoczkami i roztartym żółtkiem, przechodząc stopniowo na karmienie drobnym planktonem.

Zwinnik latarnik

Zwinnik latarnik (Hemigrammus ocellifer). Zasiedla on wody otwarte dorzecza Amazonki oraz w obrębie Gujany. Najczęściej przebywa w pobliżu zarośli służących za kryjówkę. Do Europy sprowadzony po raz pierwszy w 1910 r. Zwinnik latarnik dorasta do 6 cm. Samiec jest nieco smuklejszy i ma bardziej zaostrzone płetwy. Dobrze zarysowujący się u niego w świetle przenikającym pęcherz pławny jest u samicy tylko częściowo widoczny.

Jest to ryby akwariowe bardzo ruchliwa, nadająca się bardzo dobrze do trzymania razem z innymi gatunkami. Do chowu tej ryby nadają się zbiorniki 20—50 litrowe, o podłożu z grubo¬ziarnistego piasku; temperatura wody — 23—26° (ale i na niższą ryby te nie są zbyt wrażliwe), twardość — około 5° DH, pH — w granicach 6—7. Pokarm — zarówno żywy, jak i suszony. Rozpłód w warunkach akwariowych jest dość trudny.

Wymagany jest zbiornik o pojemności co najmniej 30 1, o podłożu z gruboziarnistego piasku, obsadzony roślinami. Temperatura wody — 25—28°. Obsadę stanowią 2 samice i 1 samiec. Samica składa jaja luzem w niezbyt dużej ilości. Ponieważ tarlaki wyjadają ikrę, trzeba je odłowić. Larwy wykluwają się po 2 dniach, a po dalszych 4 pływają już swobodnie. Podaje się im początkowo wymoczki i ugotowane na twardo, roztarte żółtko, przechodząc stopniowo na karmienie drobnym planktonem. Dalszy wychów nie nastręcza trudności.

Smuklacz pryskacz (Copeina arnoldi)

Smuklacz pryskacz (Copeina arnoldi). Ryba ta, znana również pod nazwą „kopeina Arnolda", zasiedla wody dorzecza dolnej Amazonki i Rio Para, zwłaszcza zarośnięte i niezbyt głębokie. Do Europy sprowadzono go po raz pierwszy w 1905 r. Samiec osiąga 8 cm długości, samica — 6 cm. Samiec jest jaskrawiej ubarwiony oraz ma wydłużone płetwy. Smuklacz odznacza się żywym usposobieniem; często wyskakuje ponad powierzchnię wody. Do chowu tej ryby akwariowe nadają się zbiorniki średniej wielkości. Pomiędzy powierzchnią wody, dobrze pokrytą pływającymi roślinami, a taflą przykrywającą powinien być odstęp przynajmniej 8 cm.

Minimalna temperatura wody — 18°, optymalna —22—25°. Za pożywienie może służyć zarówno pokarm żywy, jak i suszony plankton. Obsadę zbiornika rozpłodowego powinna stanowić para dorosłych ryb. Woda, o temp. 24—28° i pH — 5,5—6,5, wymagana jest miękka (2—4° DH). Samica składa 50—120 jaj na liściach roślin wynurzonych oraz na spodniej stronie szyby przykrywającej akwarium; samiec aż do wyklucia się larw, co następuje zwykle po 36 godzinach, spryskuje ikrę co pewien czas wodą za pomocą płetwy ogonowej. Larwy po wykluciu spadają do wody; tarlaki należy wtedy odłowić. Pierwszym pokarmem powinien być najdrobniejszy żywy plankton, później przesiane drobne skorupiaki. Dalszy wychów narybku nie jest kłopotliwy. 

Prystella gwiaździsta

Ryby akwariowe Prystella gwiaździsta (Pristella riddlei). Rybka ta zamieś mienie oraz wody stojące, głównie w dorzeczu nej Amazonki oraz w obrębie Gujany i Wenezueli. Do Europy sprowadzone ją po raz pierwszy w 1924 r. Prystella osiąga 4 cm długości. Różnice płciowe są niewielkie; samiec je nieco drobniejszy i ma jaskrawszą czerwień na płetwie ogonowej. Samica brzuch zaokrąglony i bardziej wypukły. Jest to rybka ruchliwa, o łagodnym usposobieniu, mało wymagająca. Pobiera zarówno pokarm żywy, jak i suszony. Wymaga zbiorników 30—50 litrowych, dobrze obsadzonych rośli¬nami i ustawionych w słonecznym miejscu. Temperatura wody — 20—24° pH — bliskie obojętnego.

Uzyskanie przychówka nie nastręcza dużych trudności. Zbiornik rozpłodowy, do którego wpuszcza się 2 dorosłe samice i jednego samca, nie po¬winien być zbyt nasłoneczniony; temperatura wody — ok. 26°, podłoże zbyteczne, rośliny pływające. Samica składa 300—500 jaj, larwy wykluwają się po 30—50 godzinach, a po 3—4 dniach narybek swobodnie pływa. Tarlaki po złożeniu ikry należy odłowić, gdyż zjadają one jaja i narybek. Młode rybki są bardzo małe i rosną powoli, a ich wychów jest dość kłopotliwy. Początkowo karmi się je wymoczkami, stopniowo przechodząc na żywienie delikatnym planktonem.

piątek, 7 maja 2010

Miedzianek obrzeżony

Miedzianek obrzeżony (Hasemania marginata) ryby akwariowe. Nazywany jest również hazemanią obrzeżoną. Zamieszkuje on położone wśród gęstych dżungli rzeki południowo-wschodniej Brazylii. Do Europy sprowadzony został po raz pierwszy w roku 1938. Miedzianek należy do najmniejszych ryb akwariowych; osiąga długość do 4—5 cm. Samiec jest bardziej smukły od samicy, a jego ubarwienie ma czerwonawy odcień. Jest to bardzo ruchliwa rybka i żyjąca w zgodzie z przedstawicielami innych gatunków rybki.

Akwarium, o pojemności 20—50 1, powinno być dość gęsto obsadzone roślinami. Temperatura wody — 20—25°. Za pożywienie dla ryb dorosłych mogą służyć zarówno żywe, drobne zwierzęta, jak i pokarm suchy. Rozmnażanie ryb tego gatunku nie jest trudne. Zbiornik rozpłodowy o pojemności 8—10 I, powinien mieć podłoże z przemytego gruboziarnistego piasku. Temperatura wody w czasie tarła i wychowu narybku wymagana jest w granicach około 25°. Obsadę tarłową stanowi 1 para. Po dość burzliwym tarle samica składa wśród roślin 150—200 brązowawych jaj. Tarlaki należy natychmiast zabrać, gdyż niszczą one ikrę i pożerają narybek. Larwy wylęgają się po 24 godzinach, a po 3—4 dniach pływają już swobodnie w poszukiwaniu pokarmu, którym powinien być najdrobniejszy plankton. Wychów narybku nie nastręcza wiele trudności.

Drobno ustek długopręgi

Drobno ustek długopręgi (Nannostomus beckfordi) ryby akwariowe inaczej zwany drobnoustkiem Beckforda. Zamieszkuje spokojne i czyste wody dorzecza Amazonki i Rio Negro. Do Europy sprowadzony w 1910 r. Drobnoustek osiąga 4—5 cm długości. Samiec różni się od samicy bardziej kolorowym umaszczeniem; ma biało-niebieskie, wydłużone końce płetw brzusznych i odbytowych. Samica jest nieco większa i ma prawie bezbarwne płetwy.

Jest to ryba spokojna, mało wymagająca, ale trzymana razem z innymi gatunkami stara się przebywać ciągle w ukryciu. Pobiera chętnie pokarm żywy i suszony. Wymaga zbiorników o pojemności 20—50 1, wody dość twardej (do 8° DH), o odczynie lekko alkalicznym (pH — 7,0—7,4), czystej i od-stałej, o temp. 22—25°. Do rozpłodu potrzebny jest zbiornik 20—30 litrowy, o podłożu ze żwirku, obsadzony ludwigią (wśród jej liści odbywa się tarło), stojący w niezbyt widnym miejscu. Woda — miękka (3° DH), lekko kwaśna, o temp. 25—30°. Dorosłą parę wpuszcza się wieczorem i zaraz po tarle zabiera, aby ryby nie zniszczyły ikry. Samica składa 30—60 jaj, które zdejmuje się z roślin, a następnie zabiera z akwarium podłoże, a cały zbiornik zaciemnia na 6 dni. Poziom wody nie powinien być wyższy niż 10 cm.

Larwy wykluwają się z jaj po 36—80 godzinach. W ciągu pierwszych 5 dni pozostają one przyczepione do ścian zbiornika i do roślin. Później zaczynają swobodnie pływać i pobierać najdrobniejszy żywy pokarm. W wieku 3—4 miesięcy młode rybki uzyskują ubarwienie dorosłych, a w wieku 6—7 miesięcy nadają się do rozpłodu. Inne strony akwaria.

Bystrzyk neonowy

Bystrzyk neonowy {Paracheirodon innesi). Zamieszkuje dorzecze górnej Amazonki (Ameryka Południowa), głównie przybrzeżne strefy rzek i jezior dżungli. Żyje gromadnie. Do Europy sprowadzony w 1936 r. Odznacza się efektownym ubarwieniem, dobrze widocznym w niezbyt oświetlonym miejscu ryby akwariowe dorastają on do 3—4 cm długości.

Jedynymi cechami rozpoznawczymi samców jest bardziej smukły kształt ciała niż u samic oraz nieco mniejsze rozmiary. Jest to bardzo spokojna i żywotna ryba; może być trzymana razem z innymi 0 łagodnym usposobieniu. Żywi się pokarmem żywym, jak i suchym planktonem. Wymaga akwarium ocienionego, małego lub średniej wielkości, niezbyt gęsto obsadzonego roślinami. Wymaga wody o temp. 20—25°, bardzo miękkiej (najwyżej 2—4 °DH), nieco kwaśnej (pH — 6,5) i bardzo czystej. Rozmnażanie w warunkach akwaryjnych jest bardzo trudne. Akwarium musi być idealnie czyste, najlepiej całkowicie szklane, o podłożu ze szklanych kulek lub dobrze przemytego żwirku, z niewielką obsadą roślinną, zacienione.

Woda powinna być czysta; optymalna jej twardość — 2—4° DH, pH — 6,5. Do rozpłodu wybiera się parę ryb młodych, dojrzałych płciowo. Po złożeniu przez samicę jaj (100—150 szt.) tarlaki usuwa się, a akwaria zaciemnia. Rybki wylęgają się po 1 dniu, ale dopiero po 5—6 dniach swobodnie pływają 1 pobierają delikatny, żywy pokarm. Dalszy wychów nie nastręcza większych trudności.

czwartek, 6 maja 2010

Bystrzyk barwny

Bystrzyk barwny (Hyphessobrycon callistus). Gatunek ten nazywany jest inaczej „bystrzykiem z Serpa". Znanych jest wiele jego podgatunków. Zamieszkuje on Amerykę Południową - zarosłe, ciemne wody dżungli brazylijskiej, głównie w środkowym i dolnym biegu rzek. Do Europy ryby akwariowe sprowadzone został po raz pierwszy w 1930 r. Bystrzyk barwny dorasta do 5 cm długości. Samiec jest od samicy nieco mniejszy, smuklejszy i jaskrawiej ubarwiony (silniej zaznacza się czerwony kolor w ubarwieniu płetw).

Jest to rybka bardzo żywotna, o spokojnym usposobieniu. Wymaga zbiorników o pojemności od 20 do 50 1, dobrze obsadzonych roślinami. Oświetlenie wystarczy słabe. Woda powinna być czysta, jednakże rzadko zmieniana, o temperaturze 23—26°, twardości 6°DH i pH bliskim 7,0. Pożywienie tej ryby stanowi pokarm żywy i suchy plankton.

Dobre wyniki rozmnażania bystrzyków zależą od starannego doboru osobników rozpłodowych i cierpliwości hodowcy. W akwarystyka zbiorniku rozpłodowym wymagana jest woda o temp. 26—28°, ocieniona pływającymi roślinami i idealnie czysta, a podłoże - uprzednio starannie przemyte i wygotowane. Obsadę tarłową stanowią 2 samice i 1 samiec. Przebieg tarła jest bardzo burzliwy. Po złożeniu przez samice małej ilości czerwonawych jaj, które opadają na dno, tarlaki zabiera się, a akwarium zaciemnia papierem na 4 dni. Larwy wykluwają się po 1—2 dniach, a po 5—6 narybek zaczyna już spożywać najdrobniejszy plankton, początkowo wymoczki, a gdy nieco podrośnie — larwy oczlików.

środa, 5 maja 2010

Kąsaczowate (Characidae)

Do rodziny tej należą liczne (około 800) gatunki ryb słodkowodnych, zbliżonych swym wyglądem do karpia. Są to ryby na ogół pięknie ubarwione, zwykle małe lub średniej wielkości. Ich cechą charakterystyczną jest występująca prawie u wszystkich gatunków tzw. płetwa tłuszczowa, mieszcząca się między płetwą grzbietową a ogonową. Dość trudno jest odróżnić u nich płeć. Przeważnie są to rybki spokojne, zgodne ze sobą, żyjące gromadnie, ale nie brak wśród nich 1 groźnych drapieżników.

Do rodziny tej należą m. in. południowoamerykańskie piranie a także osobliwe ryby latające. Zamieszkują zwykle górne lub środkowe warstwy zbiorników, praktycznie wszystkie biotypy; zarówno wody płynące leniwie, zarosłe roślinami jak i otwarte, o bystrym przepływie.

Większość gatunków lubi wodę czystą, dobrze nasłonecznioną. Ich zasięg występowania jest olbrzymi przedstawiciele tej rodziny żyją w Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej, a nawet w Ameryce Północnej (stan Teksas). W akwarium kąsaczowate chowają się doskonale; większość z nich lubi duże naświetlenie, czystą, przejrzystą, miękką wodę oraz towarzystwo innych ryb. Ze względu na swą ruchliwość ryby z tej rodziny wymagają większego akwarium niezbyt obficie obsadzonego roślinami. Wszystkie gatunki są jajorodne; ikrę samice składają zwykle na liściach roślin lub na podłożu. Młode wylęgają się najczęściej po 1—3 dniach.

Ryby krajowe czy egzotyczne

W niniejszej książce ograniczono się do opisania tylko 40 gatunków ryb akwariowych z 11 rodzin. Są to ryby możliwe u nas do nabycia, a przy tym hodowla ich jest względnie prosta. Spośród nich 35 gatunków, to ryby akwariowe egzotyczne, będące przedstawicielami fauny różnych kontynentów, odznaczające się bogatym ubarwieniem lub interesującą biologią, reszta zaś - 5 gatunków — należy do ryb krajowych; można je polecić z czystym sumieniem miłośnikom fauny krajowej do chowu w niewielkich akwariach amatorskich.

Gatunki te z (wyjątkiem jednego niezbyt dawno u nas zaaklimatyzowanego) dość łatwo rozmnażają się w niewoli. Poszczególne gatunki opisane są w obrębie rodzin, do których należą, w kolejności alfabetycznej polskich nazw gatunkowych. W opisach zwrócono szczególną uwagę na pochodzenie danego gatunku, cechy płciowe oraz warunki chowu i rozpłodu. Pominięto natomiast, ze względu na brak miejsca, opisy kształtu ciała i ubarwienia, które to cechy są widoczne na kolorowych planszach. Wszystkie omawiane tu gatunki należą do grupy ryb kostnoszkieletowych.

Przy oglądaniu tablic barwnych należy pamiętać, że znajdujące się na nich kolorowe wizerunki ryb tylko w pewnym stopniu oddają barwy najczęściej spotykane i najbardziej charakterystyczne dla danego gatunku. Barwy ciała ryb wykazują bowiem i w naturze dużą zmienność i to zarówno w obrębie gatunku jak i nawet u jednego osobnika. Ulegają one m. in. zmianie zarówno w zależności od rodzaju podłoża czy temperatury wody jak i w zależności od natężenia i rodzaju światła i kierunku padania jego promieni.

Ryba rybie nie równa

Spośród tysięcy znanych gatunków ryb niewielka tylko część może być trzy¬mana w akwariach amatorskich, a to głównie ze względu na szczupłe na ogół rozmiary zbiorników wobec wielkości ryb wielu gatunków. Wprawdzie istnieją duże akwaria ekspozycyjne, o pojemności często kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy litrów, zawierające nawet 200-kilogramowe okazy, ale są to zbiorniki spełniające zadania dydaktyczne i dostępne do oglądania dla zwiedzającej publiczności.

Dalszym czynnikiem ograniczającym hodowlę ryb akwariowych są wymagania poszczególnych gatunków, np. co do pokarmu, ciepłoty i jakości wody, niemożliwe do zaspokojenia w warunkach niewielkich hodowli. Hodowcy ryb akwariowych, zwłaszcza początkujący amatorzy, zadają sobie często pytanie, dlaczego zatem hoduje się w akwariach przeważnie ryby egzotyczne, a pomija się niemal całkowicie gatunki krajowe.

O tym, że tak jest w istocie, decyduje nie tylko większa różnorodność ryb egzotycznych pod względem kształtów i ubarwienia, a tym samym i większa atrakcyjność dla hodowcy, lecz także łatwiejszy wybór, gdyż jest ich znacznie więcej niż krajowych (tych ostatnich jest zaledwie około 70 gatunków). Decydującym czynnikiem jest jednak fakt, że na ogół wymagania środowiskowe krajowych ryb. Inne strony z ryby akwariowe . Słodkowodnych są bardzo trudne lub wręcz niemożliwe do zaspokojenia w warunkach domowych.