© flickr/kharizmarae82 |
Aż w butelce wystąpi utrzymująca się, nie „szeleszcząca" piana. Ilość zużytego roztworu mydła wskazuje twardość badanej wody w stopniach niemieckich. Błąd przy tej metodzie wynosi od 5 do 10% rzeczywistej wartości. Jest on większy, jeśli woda ma większą twardość, toteż można go zmniejszyć używając do badania wody odpowiednio rozcieńczonej wodą destylowaną (2- lub 4-krotnie) i odpowiednio przeliczając otrzymany wynik. Dla każdego gatunku rybki akwariowe można ustalić najodpowiedniejszą dla niego twardość wody. Woda bardzo miękka ma od 0 do 4°, a nadzwyczaj twarda — ponad 30° ph.
Parowanie wody w akwariach i jej stałe uzupełnianie powoduje z czasem znaczny wzrost jej twardości. Chcąc utrzymać zatem twardość na tym samym poziomie, należy ubytki wyrównywać wodą deszczową lub destylowaną, które są typowymi wodami miękkimi.
Opracowano rozmaite praktyczne metody zmiękczania wody zbyt twardej. Jedna z nich polega na dodawaniu wody destylowanej, której twardość równa się praktycznie 0° ph. A zatem jeśli np. hodowca ma do swej dyspozycji wodę o twardości 12° phH, a dla przewidzianej obsady ryb twardość nie powinna przekraczać 4° ph, do akwarium należy wlać 1/3 część wody pitnej i 2/3 destylowanej. W ten sposób uzyskuje się odpowiedni stopień twardości wody.
Woda destylowana jest jednak dość droga. Zamiast niej można zatem używać wody deszczowej lub z roztopionego świeżo spadłego śniegu. Należy jednak pamiętać, że woda deszczowa i śnieg zebrane zaraz na początku trwania opadu zawierają w uprzemysłowionych miastach znaczne ilości pyłów i innych zanieczyszczeń spalinowych, m. in. szkodliwych gazów. Dlatego wodę taką trzeba gromadzić w czasie długotrwałych opadów, po oczyszczeniu się powietrza.
W ostatnich latach wprowadzone zostały do praktyki akwaryjnej specjalne filtry. Woda przepuszczana przez nie oddaje jony (cząsteczki z ładunkiem elektrycznym) wapnia i magnezu, które zamieniane są na jony sodu, nie powodujące twardości wody. Oczyszczanie filtrów wykonuje się przez przesączenie przez nie 8—10-procentowego roztworu soli kuchennej. Substancje, którymi napełniane są te filtry (łatwe zresztą do zrobienia we własnym zakresie, jeśli można nabyć odpowiedni związek chemiczny), nazywane są pospolicie jonitami lub wymieniaczami jonowymi. Znane są różne rodzaje jonitów: permutit, wofatit, cabunit, beolit itd. Ich zdolność pochłaniania z wody jonów wapnia i magnezu różnią się znacznie i zależą od ich składu chemicznego. Dlatego też przy używaniu ich należy ściśle stosować się do załączonych przepisów użycia. Zmiękczanie wody należy przeprowadzać przed, a nie po wlaniu jej do akwarium i obsadzeniu go roślinami i rybami. Możliwość zmiękczania wody za pomocą jonitów ułatwiła trzymanie i umożliwiła rozmnażanie wielu gatunków ryb akwariowych nie znoszących wody twardej.
Woda twarda występująca w niektórych jej źródłach krajowych jest stosunkowo bogatsza w związki mineralne a tym samym „żyźniejsza" i odpowiedniejsza dla szeregu ryb krajowych. Inaczej przedstawia się sytuacja, jeśli się hoduje ryby egzotyczne, zwłaszcza pochodzące ze stref tropikalnych, które na ogół lepiej chowają się w wodzie miękkiej.
Wody naturalnych zbiorników zasiedlanych przez ryby egzotyczne uzupełniane są głównie wodą opadową. A zatem zbiorniki te zawierają wodę dość miękką i do takiej dostosowane są organizmy zamieszkujących je ryb.
Gatunki te trzymane w wodzie zbyt twardej wykazują często poważne zaburzenia w płodności. W takiej wodzie niekiedy nie dochodzi w ogóle do zapłodnienia złożonej przez samicę ikry albo następuje zamieranie jaj i narybku.
-->
Rodzaje
twardości wody
Twardość °ph
|
Zawartość tlenku wapnia w 1 litrze mg
|
Określenie
twardości
|
0— U
|
poniżej
40
|
woda bardzo miękka
|
4— 8
|
40— 80
|
woda dość miękka
|
8—12
|
80—120
|
woda średnio twarda
|
12—18
|
120—180
|
woda dość twarda
|
18—30
|
180—300
|
woda bardzo twarda
|
ponad 30
|
ponad 300
|
woda nadzwyczaj twarda
|
ODCZYN WODY. Następnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę przy rozpatrywaniu środowiska wodnego, jest odczyn wody; może on być obojętny, kwaśny lub zasadowy.
W warunkach naturalnych odczyn wody słodkiej ulega wahaniom w zależności od jej napowietrzania oraz obecności roślin i zwierząt. Najczęściej w wodzie słodkiej znajduje się dużo rozpuszczonego kwaśnego węglanu, natomiast mało węglanu obojętnego, słabo rozpuszczalnego. W wyniku działalności roślin następuje tzw. biologiczne odwapnienie wód, w procesie asymilacji zabierają one bowiem dwutlenek węgla zawarty w rozpuszczonym...